Η κατάθλιψη έχει χαρακτηριστεί ως το νούμερο ένα πρόβλημα δημόσιας υγείας παγκοσμίως.
Στην πραγματικότητα, είναι τόσο διαδεδομένη που συχνά αποκαλείται το «κρυολόγημα» των ψυχιατρικών διαταραχών.
Μόνο που υπάρχει μια τεράστια διαφορά: η απλή γριπούλα δεν σκοτώνει, ενώ η κατάθλιψη μπορεί να το κάνει –και μάλιστα εύκολα.
Τα στατιστικά δείχνουν ότι τα ποσοστά αυτοκτονιών στον αντρικό πληθυσμός έχουν εκτοξευθεί τα τελευταία χρόνια, ακόμα και σε παιδιά και εφήβους. Και όλο αυτό συμβαίνει παρά τα δισεκατομμύρια των αντικαταθλιπτικών και ηρεμιστικών που συνταγογραφούνται εδώ και δεκαετίες.
Αν όλο αυτό σου φαίνεται ζοφερό, περίμενε. Υπάρχουν και καλά νέα.
Μπορείς να την Ξεπεράσεις
Η κατάθλιψη είναι μια ασθένεια, όχι ένα φυσιολογικό μέρος της ζωής.
Και, το ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι, μπορείς να την ξεπεράσεις. Δεν χρειάζεσαι μαγικά χάπια ή χρόνια ψυχοθεραπείας. Μπορείς να μάθεις απλές, πρακτικές τεχνικές που θα σε βοηθήσουν να βελτιώσεις τη διάθεσή σου.
Μια ομάδα ψυχιάτρων και ψυχολόγων από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, απογοητευμένοι από τις κλασικές μεθόδους θεραπείας, ανέπτυξαν και δοκίμασαν ένα νέο, ριζοσπαστικό σύστημα αντιμετώπισης της κατάθλιψης.
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά.
Αυτή η μέθοδος, που αποδείχθηκε πιο αποτελεσματική από τη φαρμακευτική αγωγή και την παραδοσιακή ψυχοθεραπεία, ονομάζεται γνωστική συμπεριφορική θεραπεία.
Η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία είναι ένα εργαλείο ταχείας τροποποίησης της διάθεσης. Και το καλύτερο; Μπορείς να το εφαρμόσεις μόνος σου.
Δεν υπόσχεται απλώς προσωρινή ανακούφιση από τα συμπτώματα, αλλά ουσιαστική αλλαγή στον τρόπο που λειτουργεί ο νους σου, ώστε να μην επιστρέψεις εύκολα σε καταθλιπτικά μοτίβα.
Πώς Λειτουργεί η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία
Τα βασικά της οφέλη είναι:
1. Ταχεία βελτίωση των συμπτωμάτων: Σε ήπιες μορφές κατάθλιψης, μπορείς να δεις διαφορά μέσα σε μόλις 12 εβδομάδες.
2. Κατανόηση του προβλήματος: Θα μάθεις τι προκαλεί τις διακυμάνσεις στη διάθεσή σου, τι είναι φυσιολογικό και τι όχι, και πώς να αξιολογείς τη σοβαρότητα των συναισθηματικών σου αντιδράσεων.
3. Αυτοέλεγχος: Θα αποκτήσεις στρατηγικές που θα σου επιτρέψουν να ανακτήσεις τον έλεγχο των συναισθημάτων σου όποτε αισθάνεσαι άσχημα.
4. Πρόληψη και προσωπική ανάπτυξη: Δεν μιλάμε για προσωρινή ανακούφιση, αλλά για μια μόνιμη αλλαγή στον τρόπο που βλέπεις τον εαυτό σου και τον κόσμο γύρω σου.
Μπορεί τώρα να αναρωτιέσαι: «Είναι άλλη μια ψευδοεπιστημονική μόδα της αυτοβελτίωσης;»
Όχι. Η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία είναι μια από τις πρώτες μορφές ψυχοθεραπείας που έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές με αυστηρή επιστημονική έρευνα.
Δεν είναι θεωρία.
Δεν είναι φιλοσοφική προσέγγιση.
Είναι μια επιστημονικά αποδεδειγμένη μέθοδος που έχει ερευνηθεί και αξιολογηθεί από κορυφαία πανεπιστήμια και ψυχιατρικές κλινικές παγκοσμίως.
Ο πυρήνας της γνωστικής συμπεριφορικής θεραπείας είναι απλός: τα συναισθήματά σου δεν προκαλούνται από τα γεγονότα γύρω σου, αλλά από τις σκέψεις σου για αυτά.
Δεν έχει σημασία τι συμβαίνει. Αυτό που έχει σημασία είναι πώς το ερμηνεύεις.
Αν πιστεύεις ότι δεν υπάρχει ελπίδα, θα νιώσεις απελπισία. Αν πιστεύεις ότι υπάρχει τρόπος να βγεις από το τέλμα, η διάθεσή σου θα αλλάξει αυτόματα.
Όταν είσαι καταθλιπτικός, το μυαλό σου γεμίζει με αρνητικές σκέψεις. Και αυτό το μαύρο φίλτρο παραμορφώνει τα πάντα.
Όχι μόνο βλέπεις τον εαυτό σου και τον κόσμο ως χάλια, αλλά αρχίζεις να πιστεύεις ότι πάντα ήταν και πάντα θα είναι έτσι. Αυτή η αίσθηση απόλυτης απαισιοδοξίας σε κρατάει παγιδευμένο.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα; Οι σκέψεις που δημιουργούν την κατάθλιψη είναι σχεδόν πάντα λάθος.
Το μυαλό σου παίζει παιχνίδια. Το πρόβλημα δεν είναι η πραγματικότητα, αλλά η διαστρεβλωμένη εικόνα της που έχεις υιοθετήσει.
Γιατί έχει σημασία αυτό; Διότι αν μάθεις να αναγνωρίζεις και να διορθώνεις αυτές τις διαστρεβλώσεις, η κατάθλιψη θα αρχίσει να εξαφανίζεται.
Όσο πιο αντικειμενικά βλέπεις τα πράγματα, τόσο καλύτερα θα αισθάνεσαι.
Η Επιστήμη Μιλάει
Τώρα, ας μιλήσουμε για τα επιστημονικά δεδομένα.
Για παράδειγμα, σε μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, 40 ασθενείς με σοβαρή κατάθλιψη χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Η μία ομάδα ακολούθησε γνωστική συμπεριφορική θεραπεία χωρίς φάρμακα. Η άλλη έλαβε αντικαταθλιπτικά χωρίς ψυχοθεραπεία.
Μετά από 12 εβδομάδες, τα αποτελέσματα ήταν σοκαριστικά.
15 από τους 19 ασθενείς της γνωσιακής θεραπείας είχαν βελτιωθεί σημαντικά, ενώ στην ομάδα των φαρμάκων μόνο 5 στους 25 είδαν παρόμοια πρόοδο.
Και όχι μόνο αυτό… οι ασθενείς της φαρμακευτικής ομάδας παρουσίασαν περισσότερες παρενέργειες και υψηλότερα ποσοστά υποτροπής σε βάθος χρόνου.
Αυτό σημαίνει ότι η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία είναι μαγική λύση; Όχι.
Δεν λειτουργεί για όλους με την ίδια ταχύτητα. Αλλά ακόμα και στις πιο δύσκολες περιπτώσεις, έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να επιταχύνει τη βελτίωση και να μειώσει τον κίνδυνο υποτροπής.
Πόσο διαρκούν τα αποτελέσματα;
Οι μελέτες δείχνουν ότι οι ασθενείς που χρησιμοποιούν τεχνικές της γνωστικής συμπεριφορικής θεραπείας όχι μόνο διατηρούν τη βελτίωσή τους μετά τη θεραπεία, αλλά έχουν σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά επανεμφάνισης της κατάθλιψης σε σχέση με όσους βασίζονται αποκλειστικά σε φάρμακα.
Αυτό σημαίνει ότι αν χρησιμοποιήσεις αυτές τις τεχνικές, δεν θα ξαναστεναχωρηθείς ποτέ;
Προφανώς και όχι. Η ζωή δεν είναι γραμμική.
Το θέμα δεν είναι να μην ξαναζήσεις ποτέ δύσκολες στιγμές, αλλά να έχεις τα εργαλεία να τις διαχειριστείς όταν έρθουν.
Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο «νιώθω καλύτερα» και στο «γίνομαι καλύτερος».
Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι μια τεράστια αλλαγή στον κόσμο της ψυχιατρικής και της ψυχολογίας.
Η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία δεν είναι μόδα. Είναι ένα επιστημονικά τεκμηριωμένο εργαλείο που αλλάζει τον τρόπο που κατανοούμε και θεραπεύουμε τις συναισθηματικές διαταραχές.
Από τότε που βγήκε ως ψυχοθεραπευτική προσέγγιση, εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ξεφύγει από την κατάθλιψη χρησιμοποιώντας τις τεχνικές της.
Κάποιοι είχαν φτάσει σε σημείο να σκέφτονται την αυτοκτονία. Άλλοι ήθελαν απλώς να βελτιώσουν τη ζωή τους.
Και όλοι είχαν κάτι κοινό: πήραν την απόφαση να κάνουν κάτι για να αλλάξουν την κατάστασή τους.
Και επειδή, όπως καταλαβαίνεις, η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία είναι τόσο γαμάτη, ο επόμενός μας οδηγός θα είναι όλος βασισμένος σε αυτήν.
Αυτά για σήμερα.
Τα λέμε στο επόμενο,
Γιώργος, ο πιο κοντός εισηγητής των GentlemenOnly