Αυτοπεποίθηση: Πώς να την αποκτήσεις (μέρος 3ο)

Αν διάβασες τα δύο προηγούμενα μεϊλάκια μας για την αυτοπεποίθηση και ακόμη νιώθεις πως δεν το ‘χεις, σου ‘χουμε και 3ο. Αφού το ζητούσε η ψυχούλα σου…

Τι; Δεν τα διάβασες; Τρέχα να τα τσεκάρεις. Θα σε περιμένω.  

Έχουμε και λέμε λοιπόν: Αυτό θα ‘ναι από τα τρία, το μακρύτερο. Γιατί μετά από αυτό τελειώνουν τα ψέματα και εσύ θα πρέπει να αρχίσεις τη δουλειά. Τα ΄παμε αυτά. Η αυτοπεποίθηση δεν θα έρθει από μόνη της…

Η αυτοπεποίθηση έχει να κάνει με το momentum

Μπορεί τον τελευταίο καιρό να έχει πέσει ξηρασία στην ερωτική σου ζωή. Το γεγονός αυτό, δεν είναι κακό από μόνο του. Το κακό είναι πως βγαίνει προς τα έξω. Μπορεί να είσαι ωραίος και γαμάτος, αλλά να εκπέμπεις vibes ηττημένου. Και αυτό είναι εντελώς αντιελκυστικό. 

Η κάθε γυναίκα το μυρίζεται. Με το που την κοιτάς στα μάτια, είναι λες και εισβάλει στο κινητό σου και διαβάζει τα μηνύματά σου. Σίγουρα θα τα βρίσκει παντελώς αδιάφορα.

Ανάμεσα στα κωλαράκια απ’ τα μοντέλα του ίνστα που σου έστελνε ο κολλητός, θα δει το «κούκλε μου εσύ!» της μάνας σου και θα δει και ότι το Λενάκι σε άφησε στο «διαβάστηκε». Εύκολα θα καταλάβει ότι έχεις καιρό να δεις τον ήλιο.

Μπορεί από την άλλη να τον βλέπεις συχνά –αντηλιακό να βάζεις μόνο. Το ότι συναστράφηκες με δέκα γυναίκες μέσα στον τελευταίο μήνα, είναι κάτι που επίσης βγαίνει προς τα έξω.

Ίσως να αποπνέεις μία μυστηριώδη αυτοπεποίθηση και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Γιατί; Γιατί ακριβώς, οι γυναίκες έλκονται από άντρες που εκπέμπουν μυστήριο και αυτοπεποίθηση. 

Λίγο-πολύ αυτό που θέλουμε να σου πούμε είναι ότι το Matthew effect, βρίσκει πεδίο εφαρμογής ΚΑΙ στη σεξουαλική σου ζωή. Τι είναι το Matthew effect; Πρόκειται για ένα φαινόμενο που πήρε το όνομά του από μία φράση του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου. Μην αγχώ! Δεν θα στο ψάλλουμε.

Ο Ματθαίος, λοιπόν, μας λέει ότι όσο πιο πλούσιοι είμαστε σε θετικά συναισθήματα τόσο πιο πλούσιοι γινόμαστε σε όλους του τομείς της ζωή μας: στη δουλεια μας, στις σχέσεις μας, στον ελεύθερο χρόνο μας και στην υγεία μας.

Όποιος έχει κάποια επιτυχία, θα κερδίσει ακόμη μεγαλύτερη επιτυχία και θα απολαύσει την αφθονία. Από την άλλη, όποιος έχει ελάχιστη επιτυχία θα κερδίσει ακόμα λιγότερη και θα υποστεί τη δυστυχία.¹Baumeister, R. F., & Vohs, K. D. (Eds.). (2004). Handbook of sexual and gender identity disorders. Chapter 2. John Wiley & Sons.

Το συμπέρασμα είναι το εξής: Ο πλούσιος γίνεται πλουσιότερος. Αντίστοιχα, ο ελκυστικός γίνεται ελκυστικότερος. Και φυσικά ισχύει και το αντίστροφο. Γι’ αυτό λέμε ότι η βία φέρνει βία. Ή ότι τα λεφτά πάνε στα λεφτά. Ή ότι τα σύκα-σύκα. Και φυσικά… η σκάφη-σκάφη.

Έτσι, λοιπόν, και το σεξ φέρνει σεξ. Η αγαμία, όμως, φέρνει μόνο pornhub. Και μην χαίρεσαι… Δεν θα πρωταγωνιστήσεις στην ταινία. Εκτός κι αν μάθεις «Τα Μυστικά της Έλξης».

Πώς, όμως, εξηγείται αυτό το φαινόμενο στα δικά μας –τα κοινωνικογκομενικά; Πώς εξηγείται το ότι ένας άντρας που έχει επιτυχίες με τις γυναίκες, συνεχίζει να έχει ακόμα περισσότερες επιτυχίες; Ενώ αυτός που έχει ελάχιστες, συνεχίζει να τον πίνει; Θα σου πω πώς εξηγείται.

Στην ανθρώπινη ψυχολογία η διαδικασία αυτή ονομάζεται “Mate-choice copying”, ή στα Ελληνικά «αντιγραφή της επιλογής συντρόφου».²Waynforth, D. (2007). Mate choice copying in humans. Human Nature, 18(3), 264-271. Οι γυναίκες τείνουν να επιλέγουν άντρες που έχουν ήδη επιλεγεί από άλλες γυναίκες.

Είναι σαν να είσαι ένα προϊόν, μεταξύ άλλων προϊόντων. Και αυτές είναι οι πελάτισσες στο skroutz. Σαφέστατα θα επιλέξουν να αγοράσουν αυτό με τις περισσότερες καλές αξιολογήσεις. Μπορεί να ξέρουν τι παίζει με το προϊόν, αλλά κάτι καλό θα παίζει, για να το αγόρασαν τόσες και τόσες. 

Το συμπέρασμα είναι ότι η αυτοπεποίθηση στο φλερτ δημιουργείται όταν βρίσκεσαι στο κατάλληλο momentum. Και λέγοντας momentum, εννοούμε τη φάση που έχεις πάρει φόρα. Που είσαι στα φόρτε σου…

Για να πετύχεις, λοιπόν, δεν αρκεί μόνο η καθαρή δύναμη της θέλησης. Χρειάζεσαι το momentum. Και αν τώρα βρίσκεσαι στο δικό σου momentum, πρέπει σίγουρα να το εκμεταλλευτείς.   

Οι κοινωνικοί ψυχολόγοι θεωρούν πως η αυτοεκτίμηση χρησιμεύει ως «μετρητής» που μετρά τον βαθμό στον οποίο κάποιος είναι κοινωνικά αποδεκτός από τους άλλους. Από εκεί προκύπτει το λεγόμενο «κοινωνιόμετρο».

Το «κοινωνιόμετρο» είναι ένα θεωρητικό, επιστημονικό εργαλείο, που μπορεί να παρακολουθήσει τη δημοτικότητά μας, τη θέση μας στην κοινωνία ή το κύρος μας. Για να το κάνει αυτό αξιοποιεί τα δεδομένα από τις πρόσφατες οικογενειακές, φιλικές ή ερωτικές μας σχέσεις.³Leary, M. R., & Baumeister, R. F. (2000). The nature and function of self-esteem: Sociometer theory. In M. P. Zanna (Ed.), Advances in experimental social psychology (Vol. 32, pp. 1-62). Academic Press.

Αν είσαι αρεστός και έχεις κερδίσει τον σεβασμό των ανθρώπων που σε περιβάλλουν το κοινωνιόμετρό σου ανεβαίνει. Αυτό σου δίνει ακόμη περισσότερη αυτοπεποίθηση.

Απ’ την άλλη αν νιώθεις μισητός και αισθάνεσαι ότι σε αποφεύγουν, τότε το κοινωνιόμετρο κατεβαίνει. Ο δείκτης χαμηλώνει και αρχίζει να μοιάζει με τον δείκτη μέτρησης καυσίμων στο αυτοκίνητό σου. Ναι, ξέρουμε, η βενζίνη πήγε στον θεό.

Ωστόσο, πρέπει κάτι να κάνεις αν θέλεις να δεις τον δείκτη να ανεβαίνει –ξεκίνα ας πούμε από εδώ. Το ίδιο ισχύει και για την κοινωνική σου ζωή. Η αλήθεια είναι πως όταν αφήνεις τον δείκτη σου να μένει χαμηλά δεν κερδίζεις τίποτα. Γενικά δεν κερδίζεις τίποτα, όταν αφήνεις πράγματα να μένουν χαμηλά.

Οι άνθρωποι με χαμηλό κοινωνιομετρικό δείκτη αισθάνονται λύπη και ντροπή. Συνηθίζουν να αποσύρονται. Αποφεύγουν τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Επιστρέφουν σε κατεστραμμένες σχέσεις του και προσπαθούν να τις επιδιορθώσουν. Σε κάθε περίπτωση, κατακλύζονται από αρνητικά και άσχημα συναισθήματα. 

Αντίθετα οι άνθρωποι με υψηλό κοινωνιομετρικό δείκτη περνάνε ζάχαρη. Διασκεδάζουν. Κάνουν νέες γνωριμίες. Και μάντεψε: Αποκτούν νέες συντρόφους. Νέες ευκαιρίες. Νέες εμπειρίες… ααα, και πολύ σεξ. 

Οι σύγχρονες εκδοχές της θεωρίας του κοινωνιόμετου μας δίνουν μια ακόμη ενδιαφέρουσα πληροφορία. Πλέον δεν είσαι αναγκασμένος να έχεις ένα συνολικό κοινωνιόμετρο. Έχεις τόσα κοινωνιόμετρα, όσοι και οι τομείς των κοινωνικών σχέσεων.

Ένα που υπολογίζει το πώς τα πήγες με την οικογένεια. Ενα άλλο με τους φίλους. Ένα για τους απλούς γνωστούς. Ένα για τους συναδλέφους στη δουλειά. Και φυσικά ένα άλλο που μετρά τις επιτυχίες σου με τις γυναίκες.⁴Leary, M. R. (2005). Sociometer theory and the pursuit of relational value: Getting to the root of self-esteem. European Review of Social Psychology, 16(1), 75-111.

ΤΩΡΑ, στην προνομιακή τιμή του ενός κοινωνιόμετρου, μπορείς να έχεις πέντε! Όσο εγώ μιλάω, εσύ παραγγέλνεις. Και έτσι, η φύση έχει φροντίσει να μην χάσεις την αυτοπεποίθησή σου ως εραστής, αν –λέμε τώρα– απέτυχες ως συνάλδεφος. 

Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή το κοινωνιόμετρο του φλερτ καθρεφτίζει τις επιδόσεις σου με τις γυναίκες. Αξιοποιώντας το momentum και όλες τις ικανότητές σου, μπορείς να δεις τον δείκτη να ανεβαίνει. Την ίδια στιγμή που θα ανεβαίνει και η αυτοπεποίθησή σου. 

Αλλάζοντας mindset

Μπορεί να σκέφτεσαι ότι όλα αυτά ακούγονται υπέροχα. Είναι, όμως, τόσο δύσκολο να τα εφαρμόσεις. Ειδικά αν τη δεδομένη στιγμή η αυτοπεποίθησή σου είναι στα τάρταρα, ή αν νιώθεις ανίκανος για το οτιδήποτε. 

Οκ! Μάλλον δεν είσαι τόσο ικανός όσο νόμιζες. Και αυτό συμβαίνει, γιατί έχεις αρχίσει να παίρνεις την κάτω βόλτα. Πώς σηκωνόμαστε, όμως, μάγκα μου; Αρχικά, πρέπει να διαπιστώσεις πως βυθίζεσαι. Και για να το δεις αυτό, θα χρειαστείς γνώσεις όπως αυτές.

Κάνεις σκληρή αυτοκριτική; Είσαι τελειομανής; Νιώθεις ότι δεν έχεις επαρκείς εμπειρίες και είναι αργά, για να τις αποκτήσεις; Τρομοκρατείσαι εύκολα; Βρίσκεις παντού εμπόδια; Προβλέπεις πάντα την καταστροφή; Αν όσο άκουγες, έλεγες «ναι! ναι! ναι!», τότε το πλοίο βυθίζεται σαν τον Τιτανικό. 

Και, όταν εσύ βυθίζεσαι, είναι πολύ εύκολο για τον κόσμο, να σε θεωρήσει αδύναμο.

Πολλοί θα πούνε «ξεπέρασέ το». Ή «προχώρα». Ή «μην αγχώνεσαι.» Ή «δεν πειράζει, όλο και κάποια θα βρεθεί που θα σε γουστάρει γι’ αυτό που είσαι». Μα τι ωραίες μαλακίες; Πώς δεν τις είχες σκεφτεί; 

Το πρόβλημα με τις κακές συμβουλές, δεν είναι ότι είναι απλώς ενοχλητικές. Το πρόβλημα είναι ότι δεν λύνουν ποτέ κανένα πρόβλημα. Οπότε απλά μην τις ακούς!

Στην πραγματικότητα δεν έχεις κάτι να ξεπεράσεις. Τα αρνητικά συναισθήματα υπάρχουν. Ζούν ανάμεσά μας. Και καλά κάνουν να σου πω την αλήθεια. Μην προσπαθείς να τα απομακρύνεις. Δημιουργήθηκαν, για να σε προστατεύσουν από τη ζημιά. Ήρθαν μόνα τους και θα φύγουν από μόνα τους, αν αρχίσεις να αγκαλιάζεις ως κομμάτι του εαυτού σου.⁵Greenberg, L. S., & Watson, J. C. (2006). Emotion-focused therapy for depression. American Psychological Association.

Συνήθισες να βλέπεις χολογουντιανές ταινίες, στις οποίες το ταξίδι της αυτοβελτίωσης του ήρωα είναι εξαιρετικά σύντομο. Ένα motivational soundtrack, ένα επικό μονταζ, μερικά γραφικά σκηνικά και BOOM. Ο ήρωας βρέθηκε από τον πάτο στην κορυφή σε μόλις 3 λεπτά.

Σε κάθε ανάλογη αφήγηση, λείπουν οι σκηνές που δείχνουν πόσο απέχει η κορυφή από τον πάτο. Όπως λείπουν και οι σκηνές που δείχνουν πόσο φυσιολογικό είναι να νιώθεις αβοήθητος όσο βρίσκεσαι στον πάτο. 

Το μυστικό είναι ότι, για να βρεθείς αγκαλιά με το κορίτσι, πρέπει πρώτα να αγκαλιάσεις το κάθε σου συναίσθημα. Καλλιεργώντας τη συναισθηματική σού νοημοσύνη θα νιώσεις πιο ήρεμος. 

Οι Βουδιστές, εδώ και 2,5 χιλιάδες χρόνια καταφέρνουν να τιθασεύσουν κάθε αρνητικό συναίσθημα. Και το κάνουν, αφού πρώτα μπορέσουν να το αποκαλέσουν με το όνομά του. Μην διστάζεις, λοιπόν, να πεις ότι φοβάσαι, ότι είσαι θυμωμένος ή ότι ανησυχείς. Και οι άντρες μπορούν να φοβούνται. Όχι μόνο δεν απαγορεύεται, αλλά είναι και ανθρώπινο.

Το πραγματικό άλμα από την χαμηλή στην υψηλή αυτοπεποίθηση, θα γίνει αφού μπεις σε mode ανάπτυξης –έλα μπες. Ο ψυχολόγος Carol Dweck, εξηγεί πως για την ανάπτυξη αρκούν δύο πράγματα.

Πρώτον, να πιστέψεις ότι μέσω δουλειάς και αφοσίωσης μπορείς να βελτιώσεις τις ικανότητές σου. Και δεύτερον, να νιώσεις πως ακόμη και οι αποτυχίες μπορούν να σε ωφελήσουν. Μέσα από αυτές θα μάθεις τι δεν πρέπει να κάνεις και πώς θα γίνεις καλύτερος.⁶Dweck, C. S. (2006). Mindset: The new psychology of success. Random House.

Η νοοτροπία ανάπτυξης πυροδοτεί την αγάπη για μάθηση. Ακόμη, σε κάνει ανθεκτικό απέναντι στα εμπόδια –γιατί σίγουρα θα συναντήσεις εμπόδια. Αν αποκτήσεις αυτήν την νοοτροπία, θα βλέπεις τις αποτυχίες και τις προκλήσεις σαν πιθανά σημάδια βελτίωσης. Όχι σαν σημάδια ότι ήρθε η ώρα να τα παρατήσεις. 

Πολλές μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που είχαν υψηλές επιδόσεις ήταν συνεπείς και βρίσκονταν σε mode ανάπτυξης. Βγες χθες από το flight mode. Και αν θέλεις επιτέλους να μπεις, ξέρεις και σε τι mode πρέπει να μπεις. 

Κλείνουμε, όπως αρχίσαμε: Κάνε όσα είπαμε, δούλεψε σκληρά και ουσιαστικά, διάβασε και λίγο και στο τέλος εσύ θα είσαι αυτός που θα πει στον εαυτό του «Μια χαρά είσαι ρε μαλάκα. Πήγαινε μίλα της». Και θα είσαι όντως μια χαρά. Γιατί έτσι θα δείχνεις. Και θα πηγαίνεις όντως να της μιλήσεις. Γιατί θα είσαι γεμάτος αυτοπεποίθηση. Και θα πηγαίνει όντως καλά με το γκομενάκι. Γιατί… γιατί έτσι είπαμε εμείς.

Αυτά, μάγκα μου. Να ξέρεις ότι το να αποκτήσεις αυτοπεποίθηση, είναι μόνο το πρώτο κλαδάκι του πρώτου βήματος. Έχουμε να πούμε πολλά ακόμα. Συνέχισε τη σκληρή δουλειά και stay tuned για τα επόμενα newsletters… 

Εμείς θα τα πούμε την επόμενη εβδομάδα. Μέχρι τότε, κάνε ένα κλικ εδώ, γιατί είμαι σίγουρος ότι αυτό που θα μάθεις σε ενδιαφέρει, και πολύ μάλιστα.

---

Επιστημονικές πηγές:

1. Baumeister, R. F., & Vohs, K. D. (Eds.). (2004). Handbook of sexual and gender identity disorders. Chapter 2. John Wiley & Sons.
2. Waynforth, D. (2007). Mate choice copying in humans. Human Nature, 18(3), 264-271.
3. Leary, M. R., & Baumeister, R. F. (2000). The nature and function of self-esteem: Sociometer theory. In M. P. Zanna (Ed.), Advances in experimental social psychology (Vol. 32, pp. 1-62). Academic Press.
4. Leary, M. R. (2005). Sociometer theory and the pursuit of relational value: Getting to the root of self-esteem. European Review of Social Psychology, 16(1), 75-111.
5. Greenberg, L. S., & Watson, J. C. (2006). Emotion-focused therapy for depression. American Psychological Association.
6. Dweck, C. S. (2006). Mindset: The new psychology of success. Random House.