Υπήρξε μια εποχή που η ιδέα να δουλέψω πάνω στον εαυτό μου με έκανε να νιώθω ανασφάλεια. Αν κάποιος μου έδινε προσωπικές συμβουλές, αμυνόμουν ή ξεσπούσα. (Συγγνώμη μαμά και μπαμπά!)
Έκανα αυτό που κάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι όταν έρχονται αντιμέτωποι με την αναγκαιότητα της αλλαγής: Την απέφευγα. Τις σπάνιες φορές που πραγματικά προσπάθησα, τα παράτησα αμέσως.
Χρειάστηκαν χρόνια για να μπορέσω να πω ότι ειλικρινά απολαμβάνω να επενδύω στον εαυτό μου. Αυτό το αποδίδω σε μεγάλο βαθμό στο ότι κέρδισα δύναμη από τις δύο λέξεις που κάποτε με εξουθένωναν:
Καλύτερος και τέλειος
Το καλύτερος είναι ένα εργαλείο σύγκρισης.
«Αυτό το άτομο είναι πολύ καλύτερο από μένα. Είμαι εκεί που θα έπρεπε να είμαι σε αυτή την ηλικία; Πρέπει να είμαι καλύτερος από όλους τους άλλους».
Βασίζεις την αυτοεκτίμησή σου σε αυτές τις πεποιθήσεις.
Σκέψου κάτι που σε προκαλεί με διασκεδαστικό τρόπο. Ίσως είναι ένα βιντεοπαιχνίδι, ένα μουσικό όργανο ή ο προγραμματισμός.
Μπορεί να εργάζεσαι για ώρες ολόκληρες για να ανεβάσεις το επίπεδο του χαρακτήρα σου σε ένα παιχνίδι. Ξοδεύεις χρόνια εξασκώντας την κιθάρα και καταφέρνοντας να γράψεις ωραία τραγούδια. Μαθαίνεις συνεχώς και μαστορεύεις νέο κώδικα για να γίνεις πιο αποτελεσματικός προγραμματιστής.
Μπορεί να «αποτυγχάνεις» και να απογοητεύεσαι μερικές φορές, αλλά εξακολουθείς να προχωράς μπροστά. Δεν τα παρατάς έτσι απλά. Δεν τα παρατάς.
Επειδή δεν βλέπεις αυτούς τους αγώνες ως αντανάκλαση της δικής σου αξίας. Δεν λες: «Τα θαλάσσωσα με αυτή τη σημείωση… Είμαι τόσο χαμένος. Θα έπρεπε να είμαι πολύ καλύτερος από ό,τι είμαι, αλλά δεν είμαι. Δεν είμαι τόσο καλός όσο οι διάσημοι κιθαρίστες και δεν θα γίνω ποτέ. Πρέπει να τα παρατήσω.»
Όχι, μπορεί να είσαι αγχωμένος, αλλά τα βλέπεις αυτά ως προσωρινά εμπόδια. Εξακολουθείς να είσαι θετικός για την βελτίωση που κάνεις και παραμένεις κινητοποιημένος να προσπαθήσεις ξανά.
Έτσι, άλλαξε τις συγκρίσεις σου από το «καλύτερος» σε: «Βελτιώνω τον εαυτό μου;»
Δεν έχει σημασία κατά πόσο. Εφόσον η απάντηση είναι θετική, είσαι κυριλέ.
Για παράδειγμα, έχασα πολύ βάρος πριν από μερικά χρόνια. Τώρα προσπαθώ να αποκτήσω περισσότερους μυς.
Θα μπορούσα να πάω στο γυμναστήριο και να συγκρίνω τον εαυτό μου με όλους τους γυμνασμένους τύπους. Θα μπορούσα να βλέπω ηθοποιούς όπως ο Ryan Gosling και να ντρέπομαι για τον εαυτό μου που δεν έχω το σώμα τους.
Αλλά τι θα καταφέρει αυτό; Θα με ενθαρρύνει ή απλά θα με αποθαρρύνει;
Αντ’ αυτού, βλέπω τους άλλους ως ένα καλό σημείο αναφοράς για το τι θέλω να επιδιώξω. Είμαι ενθουσιασμένος που θα κάνω πραγματικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.
Ακολουθούν μερικές συμβουλές για να υιοθετήσεις αυτή τη νέα νοοτροπία του «Βελτιώνω τον εαυτό μου;»:
Επιβράβευσε τον εαυτό σου τακτικά. Δείξε ευγνωμοσύνη στο πρόσωπο που το χρειάζεται περισσότερο – εσένα, ρε μπρο. Αναστατώνομαι τόσο πολύ με ό,τι κάνω. Βγήκα έξω για ένα 10λεπτο τρέξιμο; Και βέβαια! Μπορώ να κάνω 9 έλξεις αντί για 8 όπως πριν; Είμαι ο καλύτερος.
Πάντα να φιλτράρεις τις προσπάθειές σου μέσα από ένα θετικό πρίσμα. Ποιος νοιάζεται αν δεν μπορώ να κάνω 10 έλξεις τώρα; Δεν με κάνει λιγότερο άνθρωπο. Θα είμαι ενθουσιασμένος που τα κατάφερα μέχρι τις 9 και ακόμα πιο ενθουσιασμένος να δω αν μπορώ να τα καταφέρω μέχρι τις 10.
Μάθε να είσαι ευχαριστημένος με τα μικρότερα βήματα.
Βρες τη ροή σου. Η ροή είναι η τέλεια κατάσταση όπου προκαλείς τον εαυτό σου αλλά όχι τόσο πολύ ώστε να γίνεται ανέφικτη και μη απολαυστική.
Αν δεν ξέρεις κολύμπι και σε ρίξω στα βαθιά μιας πισίνας, θα περάσεις άσχημα. Αλλά αν προσπαθήσεις να πατήσεις το νερό στα ρηχά ή να φορέσεις πλεούμενα, θα εξασκηθείς στο κολύμπι, ενώ παράλληλα θα διασκεδάζεις.
Πάρε κάτι στο οποίο θέλεις να γίνεις καλύτερος και βρες έναν εφικτό στόχο. Κάνε μια ελαφριά ανάγνωση σχετικά με το τι πρέπει να κάνεις και πώς πρέπει να το κάνεις για να πετύχεις αυτόν τον στόχο. Σχεδιάσε μια σειρά από προοδευτικά πιο δύσκολα milestones και ξεκίνησε από το κάτω μέρος.
Ας πούμε ότι αυτός ο στόχος είναι να συναντήσεις και να συνδέεσαι με μία νέα γυναίκα την εβδομάδα. Θα μπορούσες να διαβάσεις μερικά από τα άρθρα μας σχετικά με την προσέγγιση για να εξοικειωθείς με το τι συνιστά μια αποτελεσματική προσέγγιση και πώς να την κάνεις. Στη συνέχεια, δημιούργησε ένα σχέδιο παιχνιδιού.
Ξεκινήνα με ασκήσεις οπτικής επαφής ενώ περπατάς. Στη συνέχεια, χαμογέλα στις γυναίκες ενώ κάνετε οπτική επαφή. Στη συνέχεια, χαιρέτησε τις κατά τη διάρκεια του περάσματος. Στη συνέχεια, πλησίασε μια γυναίκα, ζήτα οδηγίες και μείνε σε συζήτηση για 30 δευτερόλεπτα. Τελικά, φτάνεις σε μια πραγματική προσέγγιση.
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, να έχεις κατά νου πότε μια εργασία είναι πολύ εύκολη ή πολύ δύσκολη εκείνη τη στιγμή. Προσαρμόσου ανάλογα, εφόσον σημειώνεις πρόοδο συνολικά. Αυτά τα συνεπή, ανταποδοτικά, αλλά και απαιτητικά καθήκοντα θα σε κρατήσουν σε flow. Και θα παραμείνεις παρακινημένος για να πετύχεις τους στόχους σου.
Όταν προσκρούεις σε τοίχο, αξιολόγησε τι μπορείς να κάνεις διαφορετικά. Για να γίνεις καλύτερος σε κάτι χρειάζεται χρόνος. Πρέπει να είσαι υπομονετικός, ειδικά με μεγαλύτερα καθήκοντα που απαιτούν μεγαλύτερη επένδυση.
Αν αισθάνεσαι ότι η πρόοδός σου επιβραδύνεται ή σταματά – κάνε κάποια αυτοανάλυση. Σκέψου…
Μπορώ να αλλάξω τη μέθοδό μου; Μπορώ να δοκιμάσω μια νέα προσέγγιση; Μπορώ να μάθω από κάποιον πιο έμπειρο; Μπορώ να ζητήσω βοήθεια; Χρειάζομαι ένα διάλειμμα για να κάνω μια νέα αρχή;
Πρέπει να αποδεχτείς ότι η αυτοβελτίωση δεν είναι ανταγωνισμός. Ο στόχος σου δεν πρέπει να είναι να είσαι καλύτερος από κάποιον άλλον, αλλά απλώς να γίνεις καλύτερος. Δεν υπάρχει γραμμή τερματισμού, διότι πρόκειται για μια δια βίου δέσμευση να βελτιώνεις τον εαυτό σου, για τον εαυτό σου. Δεν υπάρχει καμία ήττα όσο προσπαθείς.
Η λέξη τέλειος χρησιμοποιείται για να μετρήσει το απόλυτο.
«Αν δεν μπορώ να κάνω κάτι με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, έχω αποτύχει. Πρέπει να είναι άψογο, αλλιώς καλύτερα να μην προσπαθήσω καν.»
Δεν υπάρχει τελειότητα.
Κανείς δεν είναι τέλειος.
Δημιουργούμε ένα ιδεώδες για το τι συνιστά το «καλύτερο» και αν δεν το φτάσουμε, συντριβόμαστε. Πρόκειται για ένα ανέφικτο πρότυπο που τροφοδοτείται από την ασπρόμαυρη σκέψη. Επειδή το καλύτερο δεν σημαίνει να είσαι τέλειος. Χρειάζεται δοκιμή και λάθη, αποτυχία και μάθηση από τις εμπειρίες σου.
Το καλύτερο πάντα αλλάζει. Κάθε ρεκόρ σπάει. Καμία αθλητική ομάδα δεν κερδίζει κάθε πρωτάθλημα. Οι άνθρωποι αποσύρονται και κάνουν χώρο για νέο αίμα.
Το καλύτερο είναι υποκειμενικό. Πώς μπορείς να το προσδιορίσεις ποσοτικά; Είναι σε έναν τομέα ή σε όλα; Δεν υπάρχει ένα σταθερό πρότυπο στο οποίο να συμφωνούν όλοι και οι απόψεις των ανθρώπων ποικίλλουν πολύ σε αυτό το θέμα.
Σκέψου τον Μάικλ Τζόρνταν – που συχνά θεωρείται ο καλύτερος μπασκετμπολίστας στην ιστορία.
Υπάρχουν 9 παίκτες με περισσότερα πρωταθλήματα από αυτόν (όσο τουλάχιστον γράφεται αυτό το άρθρο). Στην πραγματικότητα, δεν είναι καν στην πρώτη 25άδα για τα τρίποντα, τις ασίστ ή τα ριμπάουντ. Και ο Lebron James θα μπορούσε ενδεχομένως να τον εκθρονίσει ως τον μεγαλύτερο παίκτη μέχρι το τέλος της καριέρας του.
Παρ’ όλα αυτά, ξέρεις γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι θεωρούν τον Τζόρνταν τον καλύτερο; Θα τον αφήσω να το πει ο ίδιος:
Ο Μάικλ Τζόρνταν ήξερε ότι όλα εξαρτώνται από την προσπάθεια. Έπαιξε σε έναν τελικό του ΝΒΑ ενώ ήταν βαριά άρρωστος με γρίπη. Ήταν στα χειρότερά του και παρόλα αυτά έδωσε τον καλύτερό του εαυτό. Οπότε αναπροσάρμοσε τις δηλώσεις σου «Είμαι ο καλύτερος;» σε…
«Δίνω τον καλύτερό μου εαυτό;»
Το καλύτερο είναι η δουλειά που κάνεις και όχι τα αποτελέσματα. Αυτό είναι το μόνο πράγμα που μπορείς να μετρήσεις και να βασιστείς σε αυτό με συνέπεια. Συμπτωματικά, αν καταβάλλεις προσπάθεια, είναι αναπόφευκτο ότι τα αποτελέσματά σου θα βελτιωθούν.
Ακολουθούν μερικές συμβουλές για να υιοθετήσεις αυτή τη νέα νοοτροπία του «Δίνω τον καλύτερό μου εαυτό;»:
Κατανόησε ότι το καλύτερό σου θα αλλάζει καθημερινά. Κάποιες μέρες θα είσαι πολύ απασχολημένος, πολύ κουρασμένος, πολύ άρρωστος και πολύ εγκεφαλικά νεκρός για να κάνεις όσα θα ήθελες. Και αυτό δεν πειράζει.
Προσπάθησε σκληρά, αλλά να ξέρεις πότε πρέπει να κάνεις ένα διάλειμμα. Όλοι χρειάζονται χρόνο για να χαλαρώσουν και δεν πρέπει να καταδικάζεις τον εαυτό σου για αυτό.
Φοβάσαι να αποτύχεις; Σπαταλάς χρόνο σε πράγματα που δεν σε βοηθούν να πετύχεις τους στόχους σου;
Αυτή είναι η προσωπική σου ευθύνη. Κανείς δεν μπορεί να το κάνει αυτό για σένα. Στο χέρι σου είναι να απαλλαγείς από τα ψέματα που καθορίζουν την ζωή σου. Για αυτό εξασκήσου τακτικά μέχρι να γίνει συνήθεια. Υπάρχουν πολλές φορές που θα προτιμούσα να καθίσω και να ακολουθήσω την εύκολη οδό, ειλικρινά.
Αποδέξου ότι δεν είναι όλα τέλεια. Είναι μέρος της ανθρώπινης ύπαρξης. Κανείς δεν είναι ο καλύτερος σε όλα και αν είναι, δεν θα είναι για πολύ. Άφησε την περηφάνια σου και την ιδανική εκδοχή του εαυτού σου πέρα.
Τα ελαττώματα είναι ελαττώματα μόνο αν τα βλέπεις ως τέτοια. Από τη στιγμή που άρχισα να τα βλέπω ως τρόπους για να αναπτυχθώ και να γίνω καλύτερος άνθρωπος, έγιναν τα δυνατά μου σημεία.
Ο τρόπος που μιλάμε μέσα στο κεφάλι μας είναι μια ισχυρή επιρροή πάνω μας.
Έχεις ήδη την ικανότητα να βελτιώσεις τον εαυτό σου. Απλά πρέπει να επιλέγεις προσεκτικά τα λόγια σου.